Een wekenlang traject terugbrengen tot een half uur. Kan dat? Ja! Bij Mijn Kliniek staat de vaatpatiënt binnen dertig minuten weer buiten. Mét diagnose en behandelplan.

Paula de Ruiter, directeur van Mijn Kliniek, kent het ziekenhuis van binnen en van buiten. Als ‘physician assistant’ op de afdeling vaatchirurgie zag ze hier jarenlang duizenden patiënten voorbijkomen. En één ding viel haar op: dat kan soms best handiger. ,,Ik ben iemand die zich altijd afvraagt waarom de dingen gaan zoals ze gaan.”

Kwart krijgt spataders

Vaatziekten komen veel voor. Om een voorbeeld te noemen: een op de vijf volwassenen boven de vijftig heeft last van etalagebenen en van elke honderd mensen krijgt een kwart spataderen. Boven de 80 heeft zelfs 75 procent van de mensen spataders. Nu gaan al deze busladingen mensen bij klachten voor onderzoek naar het ziekenhuis, maar dat is eigenlijk helemaal niet nodig, weet Paula de Ruiter. Daarom zette de ervaren zorgmedewerker, die nog steeds een aantal dagen per week bij Haaglanden Medisch Centrum (HMC) werkt, in samenwerking met dit ziekenhuis Mijn Kliniek op. Zo kan het ziekenhuis zich beter focussen op de complexe zorg en hoeft de patiënt niet ver te reizen én niet op een wachtlijst te staan.

In 30 minuten klaar

En misschien het grootste voordeel voor de patiënt: hij of zij is in 30 minuten klaar. Ter vergelijk: het normale traject kan weken tot maanden duren. De Ruiter: ,,Eerst doet de huisarts een voormeting, dan eventueel naar het ziekenhuis voor een test en nog een keer voor de uitslag. Je bent algauw een paar weken verder. Als de huisarts eerst looptraining adviseert en je moet alsnog naar het ziekenhuis, omdat het niet werkt, gaat het over maanden.”

Tijdens het onderzoek wordt al direct duidelijk of looptraining geschikt is voor de patiënt. Als we de locatie van de afwijking goed in beeld hebben, kun je daaraan afleiden of looptraining wel zinvol is.

Looptraining moet onnodig ziekenhuisbezoek voorkomen. De patiënt volgt een pittig beweegprogramma waardoor zich nieuwe bloedvaten om de vernauwing heen kunnen vormen. Behandeling is dan niet meer nodig. Niet iedereen redt dit. Mede afhankelijk van de locatie waar het bloedvat zit, is dit een zwaar traject. ,,Je moet soms door de pijn heen bewegen.”

Pijnloos

Een alternatief is een bezoek aan Mijn Kliniek. Via een eenvoudig onderzoek, waarbij de medewerker via een echo de conditie van de vaten bekijkt, weet de patiënt binnen 30 minuten waar die aan toe is. Vaatlaborant Diane Hornis van Mijn Kliniek demonstreert hoe ze met de ‘probe’, een klein instrument waarmee ze over de huid glijdt, de vaten in beeld krijgt op het scherm. ,,Het is volledig pijnloos.”

Dit zogenaamde duplex-onderzoek is voor de patiënt een stuk comfortabeler dan het reguliere onderzoek, dat vaak bestaat uit een looptest. Bij de looptest krijgt de patiënt banden om armen en enkels, die worden opgepompt. Als de patiënt zich inspant, kan de arts meten of het bloed goed door de vaten stroomt. De Ruiter: ,,Sommige patiënten ervaren het als een hard en pijnlijk onderzoek en het duurt erg lang, drie kwartier. Om de uitslag te bespreken, moeten ze nóg een keer naar het ziekenhuis.”

Daarnaast is het vooral bij mensen die suikerziekte hebben geen betrouwbaar onderzoek.

Echo net zo effectief

Het maken van een echo is in ieder geval net zo effectief als de looptest, stelt De Ruiter. “We vinden de uitkomsten zelfs beter omdat dit onderzoek veel meer informatie oplevert; zo goed als hetzelfde als wat je uit een CT-scan haalt, die soms aanvullend op de looptest nodig is.

Waarom de echo dan nog niet de looptest heeft vervangen in het ziekenhuis? ,,Een ziekenhuis is een grote, complexe organisatie, het kost tijd om iets te veranderen en die tijd hebben we niet meer als je kijkt naar de vraagstukken die er in de gezondheidszorg spelen.” De Ruiter gelooft dat we de zorg ‘sneller, effectiever en duurzamer’ kunnen inrichten. ,,Dat is waar we ons op moeten focussen: oplossingen voor de lange termijn, samenwerken en de patiënt centraal zetten. Geld wordt dan een praktische invulling, niet de hoofdzaak.”

Mijn Kliniek biedt zogenaamde anderhalvelijnszorg: te specialistisch voor de huisarts (eerste lijn), maar niet complex genoeg voor het ziekenhuis (tweede lijn). Het aanbod sluit aan op de wens van de overheid om ‘de juiste zorg op de juiste plek’ aan te bieden. Het is makkelijk voor de patiënt (dichtbij, geen wachtlijst) én maakt de zorg goedkoper. De Ruiter: ,,We besparen hiermee twintig procent op de zorgkosten.”

Onestopshop

Daarbij ontlast het de huisarts. Die verwijst de patiënt door en heeft er daarna geen omkijken naar. Mijn Kliniek werkt volgens het one-stop-shop principe. ,,Wij begeleiden de patiënt in het hele traject. Als de huisarts dat zelf wil blijven doen, kan dat natuurlijk ook.” De patiënt hoeft maar één keer zijn verhaal te doen, Mijn Kliniek zorgt voor een eventuele verdere diagnose of behandeling bij het ziekenhuis.

Paula de Ruiter begon drie jaar geleden met Mijn Kliniek. Inmiddels sturen 175 huisartsen uit de Haagse regio hun patiënten door en zijn er 1200 patiënten op het spreekuur geweest. De patiënten kunnen kiezen uit vier locaties, in Den Haag en ’s-Gravenzande, en uitbreiding is op komst.

In de eigen wijk

Het centrum onderscheidt zich van andere initiatieven om onderzoek waar je voorheen voor naar het ziekenhuis moest in de eigen wijk aan te bieden. ,,Daarbij komt de medisch specialist vaak naar je toe, maar wij zitten er echt tussen, tussen huisarts en ziekenhuis.” De psysician assistant werkt volledig zelfstandig, legt De Ruiter uit. ,,Vergelijk het met een verloskundige. Die is bevoegd om de bevalling van a tot z helemaal zelf te begeleiden, alleen bij complicaties komt de gynaecoloog eraan te pas.”

De overdracht aan Mijn Kliniek biedt een aantal voordelen: snelle diagnostiek in de wijk, alleen maar naar het ziekenhuis wanneer dat echt nodig is, een korte verbinding met zowel de huisarts als de medisch specialist, minder kosten in het hele zorgtraject en het ziekenhuis is zijn specialisten niet kwijt aan klussen buiten het ziekenhuis.

Expert in spataders, etalagebenen en vaatverwijdingen

Mijn Kliniek is gespecialiseerd in de diagnose en behandeling van spataders, etalagebenen en vaatverwijdingen. Voor een eventuele operatie wordt de patiënt doorgestuurd naar het ziekenhuis van zijn of haar keuze.

In de nabije toekomst kunnen patiënten ook terecht voor advies over een gezonde leefstijl. Speciale groepsprogramma’s die zich richten op looptraining in combinatie met lifestylecoaching, stoppen met roken, mindfulness en diëtiek zijn in de maak. ,,Daar wordt nu hard aan gewerkt.”